Rasa Montbéliarde

MONTAGRO POLSKA

Rasa Montbéliarde należy do rasy krów biało-czerwonych europejskich typu jurajskiego. Została po raz pierwszy zarejestrowana jako czysta rasa w 1889 r . Krowy te pochodzą z regionu Franche-Comté, gdzie wypasane są na płaskowyżach jurajskich. Panuje tam klimat typu kontynentalnego, cechujący się nagłymi zmianami temperatury. Hodowla przebiega cyklicznie w oparciu o dwa okresy: długi okres zimowy, trwający od 5 do 7 miesięcy, podczas którego żywienie oparte jest o suchą paszę, oraz okres letniego wypasania. Mleko w większej części przeznaczone jest na produkcję serów długodojrzewających (typu Comté).

Cechy szczególne
Charakterystyka rasy

Montbéliarde jest przede wszystkim rasą krów mlecznych: średnia produkcja mleka krów objętych kontrolą (7.948 kg mleka przy zawartości tłuszczu 4,04% i białka 3,53%) plasuje się w czołówce (śr. 2018 Polska). Jej mleko doskonale nadaje się do produkcji sera (produkcja sera gruyére), dzięki dużej zawartości białka i dużej zawartości frakcji B Kappa Kazeiny. Jest wiodącą rasą pod względem cech hodowlanych i użytkowych:

Odporność na zapalenie wymion (niewiele komórek szkodliwych w mleku),
Płodność (wysoki poziom udanych prób sztucznego zapłodnienia),
Długowieczność (24% krów osiągających 5 i więcej laktacji),
Łatwość wycielania (25% krów jest krzyżowanych z rasą Charolais i nie ma problemu z wycielaniem).

Jakość mleka

Produkcja (śr. w 2018 Polska): 7.948 kg

Zawartość tłuszczu: 4,04%

Zawartość białka: 3,53%

Waga dorosłych byków: od 900 do 1.200 kg

Waga dorosłych krów: od 600 do 700 kg

Wzrost dorosłych krów (w kłębie): 145 cm

* materiały PFHBiPM

Montbéliarde bezspornie posiada również bardzo dobrą jakość mięsa: dzięki wysokim przyrostom wagowym i dobrej budowie ciała zarówno jałówek, jak i byczków przeznaczonych na ubój, jest rasą szczególnie cenną. Ponadto bydło rzeźne cechuje się niską zawartością tłuszczu w tłuszczach. Poza tym Montbéliarde jest rasą zdolną znieść surowe warunki klimatyczne. Jest odporna na upały i może konsumować duże ilości prostej paszy, dzięki czemu, w warunkach hodowli charakterystycznych dla cieplejszego klimatu, zachowuje swoją naturalną wydajność.

Selekcja i rozpowszechnianie

Program selekcji ma przede wszystkim na celu ulepszenie wydajności mlecznej (ilości i jakości mleka, łatwości dojenia), zachowanie dobrej jakości mięsa (przyrostu masy i budowy ciała) oraz ulepszenie zdolności adaptacji do różnych warunków hodowli (odporności krów). Program ten składa się z trzech etapów: racjonalnego krzyżowania krów, indywidualnej kontroli byczków w stacjach oraz kontroli potomstwa (jałówek) w fermie (ze względu na produkcję mleka, dojenie i budowę ciała). Każdego roku testowanych jest 150 byków rasy Montbéliarde. We Francji populacja Montbéliarde wynosi ogółem 700.000 krów mlecznych. Jej hodowla rozwijana jest w wielu regionach, a wydajność krów tej rasy stale wzrasta.

Rasa Montbéliarde na tle grupy krów biało-czerwonych Simmental, jest rasą mleczną szczególnie wyróżniającą się. Z tego powodu jest eksportowana do wszystkich krajów Europy Środkowej i Wschodniej w celu ulepszenia ras biało-czerwonych tam hodowanych (w szczególności w Austrii, Włoszech i Czechach). Ponadto, ze względu na swoją wydajność i zdolność przystosowywania się do różnych warunków hodowli, jest szczególnie poszukiwana na rynkach Afryki Północnej (Maroko, Algieria), dokąd od dawna jest eksportowana, jak również do krajów basenu Morza Śródziemnego, Środkowego Wschodu, Afryki Środkowej, Ameryki Północnej i Południowej.

Rasa Montbéliarde jest dzisiaj drugą rasą mleczną we Francji i Irlandii, zarówno ze względu na wielkość produkcji mleka jak i na liczbę sztuk bydła. Pochodząca z rodziny Simentale, jest to przede wszystkim rasa o doskonałej opłacalności, produkująca mleko bardzo dobrej jakości i w dużej ilości. Nie przedstawia żadnych trudności w hodowli i nadaje się doskonale także do produkcji mięsa.

Mleko

We Francji hoduje się aktualnie około 1.500.000 krów rasy Montbéliarde, z czego 400.000 podlega kontroli mlecznej. Średnia krajowa produkcji wynosi 7.696 kg mleka (305 dni) o zawartości tłuszczu równej 3,91% i zawartości białka 3,45%. Mleko to jest często produkowane w gospodarstwach górskich, w trudnych warunkach klimatycznych, gdzie podstawę żywieniową stanowi siano z bardzo małą ilością koncentratów. Na równinach, w gospodarstwach bardziej intensywnych, średnia produkcja przekracza z łatwością 9.000 kg mleka.

Mięso

W przypadku rasy Montbéliarde produkcja mięsa jest produkcją drugorzędną, niemniej jest ona dla hodowców źródłem dodatkowego i to całkiem pokaźnego dochodu. Wszystkie cielęta-samce są przeznaczone do uboju i osiągają średnie, dzienne przyrosty wagowe powyżej 1.000 kg. W grupie buhajków inseminacyjnych przekraczają one 1.400 kg! Także krowy wybrakowane są łatwe w opasie i produkują tusze dobrej jakości. I na koniec, Montbéliardy dają doskonałe rezultaty w krzyżowaniu przemysłowym z rasami mięsnymi (Charolais, Limousine).

Wartość hodowlana
dla producenta rasy Montbéliarde

Obecnie hodowcy krów mlecznych przykładają coraz większą wagę do opłacalności produkcji, natomiast wprowadzenie kwot mlecznych powoduje, że coraz trudniej jest ją polepszać przez zwiększenie wysokości produkcji. Hodowla krów będących owocem blisko stuletniej selekcji zmierzającej do produkcji mleka o wysokiej jakości głównie na bazie pastwisk (siana bądź kiszonki), jak to jest w przypadku Montbéliarde, umożliwia najskuteczniejszą przemianę najtańszej paszy w mleko. Ponadto, jako że ich mleko jest tradycyjnie przeznaczone do produkcji sera, szczególną wagę przywiązywano zawsze do dobrego stanu wymienia. Zaowocowało to wymieniem odpornym na zapalenia i małą liczbą komórek somatycznych.

Płodność, długowieczność, łatwość wycieleń i temperament stanowią dodatkowe kryteria w selekcji Montbéliardów, gdyż ich znaczenie w produkcji jest dziś coraz bardziej doceniane.

Ponad 40 krajów, na wszystkich kontynentach wybrało Montbéliardy - rasę czystą lub krzyżowaną z rasą Simentale (Niemcy, Austria, Szwajcaria, Czechy), z rasą Holstein (Holandia, Kanada, USA, Meksyk), a nawet z zebu w strefach tropikalnych. Rasa Montbéliarde dostarcza im krów o wysokiej wydajności mlecznej, o dobrym pokroju, łatwo dostosowujących się do bardzo różnorodnych warunków hodowli spotykanych w tych krajach.

Jako rasa czysta bądź jako krzyżówka, Montbéliarde udowodniła, że doskonale odpowiada kryteriom opłacalności w nowoczesnej produkcji mleka. Stała się dziś jednym z najważniejszych aktorów przemysłu mlecznego na szczeblu światowym.

Montbéliarde
Ciekawostki

Historia rasy

Historia Montbéliarde sięga początków osiemnastego wieku, kiedy hodowcy z Oberlandu Berneńskiego (Szwajcaria) przybyli, aby osiedlić się w regionie Montbeliard, zabierając ze sobą zwierzęta. Ten, dzięki metodycznej selekcji, szybko zyskuje uznanie. Oficjalne uznanie rasy Montbéliarde miało miejsce w 1889 roku podczas Światowych Targów Paryskich.

Skąd pochodzi nazwa Montbéliarde?

Nazwę Montbéliarde po raz pierwszy użył Joseph Graber w 1872 r., Kiedy wystawiał grupę bydła w konkursie rolniczym Langres. Wcześniej miejscowe stada rodzimych ras wielozadaniowych, takich jak Fémeline i Tourache (później znane jako Comtoise), zostały ulepszone przez menonickich rolników ze Szwajcarii i nazwane Franco-Swiss. W 1889 r. Rasa została oficjalnie przyjęta i założono księgę stadną. Od 1980 r. Rasa została wybrana do dobrej konwersji paszy objętościowej. Po 1900 r. Wiele bydła zostało sprzedanych do regionu Midi i Algierii.

Przodkowie

Ich przodkami były bydło Bernoise, ale obecnie są to ich odrębne rasy! Ich nazwa była kiedyś alzackim bydłem, ale zmieniła się na Montbéliarde po regionie Montbéliard we Francji około XIX wieku.

Jakość mięsa

Chociaż nie są tak imponujące w dojeniu jak fryzyjczycy holsztyńscy, rywalizują z nimi pod pewnymi względami, ponieważ ich jakość wołowiny przewyższa jakość Holsteinów. W dzisiejszych czasach Montbéliardes istnieją ślady Red Holstein, po kilku krzyżowaniach w latach 70-tych.

Co ma wspólnego ser typu Comte z Montbéliarde

Rasa Montbeliarde należy do gałęzi gór Jura kontynentalnych europejskich ras czerwonych i białych. Jego miejsce narodzin znajduje się w Franche-Comte, na wysokim płaskowyżu Jury. Klimat jest kontynentalny, z nagłymi zmianami temperatury. Rolnictwo opiera się na długim okresie zimowania w pomieszczeniach od 5 do 7 miesięcy, podczas którego pasza opiera się na suchej paszy, na przemian z okresem letnich pastwisk. W większości mleko jest wykorzystywane do produkcji sera, który może dojrzewać (typ Comte).

Liczba Montbéliarde w macierzystej Francji

We Francji (2018) jest prawie 400 000 hodowanych krów Montbeliarde. Średnia laktacja dorosłych wynosi 7486 litrów przy 3,9% tłuszczu i 3,55% białka. Wiele z tych laktacji uzyskuje się na racjach opartych na siano, ponieważ jest to zastrzeżenie dla przetwórcy mleka i tak naprawdę Montbeliarde jest znane jako rasa serowarów we Francji, ponieważ wysokiego poziomu białka. Ważna jest również liczba komórek, a Montbeliarde ma przewagę handlową, mającą średnio o 50 000 mniejszą liczbę komórek w porównaniu z Holsztynem, przy podobnym poziomie produkcji mleka.

Dziś rasa Montbéliarde stanowi 95% populacji mleczarskiej Franche-Comté. Z tradycji serowej, ten wysoki potencjał mleczarski jest również mocno umocniony na wschodzie, południowym wschodzie i środkowej Francji. Powstały nawet ważne jądra na południowym zachodzie i zachodzie. Jest eksportowany na cały świat i jako taki stanowi jeden z klejnotów francuskiej hodowli.

Wpływ naturalnych pasz objętościowych

Aby zoptymalizować zarówno koncentrację wsadu, jak i tempo wzrostu, a także promować lepsze wykorzystanie naturalnych pasz objętościowych w obszarze Montbeliarde, na początku lat osiemdziesiątych podjęto decyzję o włączeniu konwersji paszy i paszy do programu selekcji Montbeliarde. Ta polityka selekcji oznaczała, że rasa znacznie poprawiła konwersję paszy i paszy objętościowej, obniżając całkowity koszt paszy operacji mleczarskiej. Krowy mają lepszą kondycję ciała w okresie laktacji, co ma pozytywny wpływ na płodność i zdrowie krów w Montbeliarde.

Sukces rasy Montbéliarde

Rasa Montbeliarde odnosi sukcesy na całym świecie, od dużych kalifornijskich jednostek mleczarskich, w których jest dojonych ponad 25 000 krów mieszańców, do zielonych pastwisk w Irlandii, gdzie Montbeliarde jest drugą co do wielkości rasą mleczną.